تارنمای فرهنگی مهرگان – گروه گردشگری – حمیدرضا سُروری*

شهر بیجاپور در شمال ایالت کارناتاکا در کشور هندوستان پایتخت و مرکز دودمان عادل‌شاهی (1686-1490میلادی) به شمار می‌رفت.

شهر بیجاپور پنج دروازه داشت که در برگیرندۀ مکه دروازه در غرب، دروازۀ شاپور در شمال‌غرب، دروازۀ الله‌پور در شرق، دروازۀ بهمنی در شمال و فاتح دروازه یا مناگٌلی دروازه (Managoli) در جنوب‌شرق بود.

به گزارش تارنمای فرهنگی مهرگان، باید دانست که همچنان رفت و آمد از چهار دروازۀ شهر بیجاپور انجام می‌گیرد و در این میان تنها مکه دروازه است که گذر کردن از آن صورت نمی‌گیرد و بسته است. دروازه‌ها در روزگار خود بسیار محکم و استوار بودند و در نزدیکی آن ها باروهای (برج ها) بزرگ و دایره‌ای شکل همراه با دیوارهایی دفاعی وجود داشت که دارای توپ های جنگی بودند و با بهره بردن از آنان شهر بیجاپور رسوخ ناپذیر به نظر می‌رسید. دروازه‌ها بسیار آسیب دیده‌اند، ولی هنوز می‌توان استواری و پابرجایی آن ها را دید. هرچند که، این استواری و پابرجایی در سال 1686 میلادی و به دنبال یورش اورنگ‌زیب دوامی نداشت و در پی آن اورنگ‌زیب زمینه‌های فروپاشی عادل‌شاهیان را فراهم آورد.

نبشتۀ پارسی دروازه مکه

روی یکی از دیوارهای درونی مکه دروازه نبشتۀ پارسی زیبایی نگاشته شده است. درون مایه سنگ‌نبشته چنین است:

بعهد شاه عادل شاه غازی*  - محمد شاه، شاه دادگستر

بحکم خانخانان خان محمد-  که شد حکمش روان بر هفت کشور

ملک سندر که از دیوان اعلی-  لقب نصرت شعارش شد مقرر

برای دفع یاجوج مخالف – فصیلی بست چون سد سکندر سنه1066.

*غازی در این‌جا به معنی جنگجو است.

با سپاس از استاد عمادالدین شیخ الحکمایی برای یاری در خواندن بخشی از نبشته.

سرچشمه :

Rajput, Abdul Aziz.2019. Bijapur the city of  Domes. Published by Deccan Studies&Historical Research, Bijapur.pp.39-45.

نگاره ها از حمیدرضا سُروری است

*کارشناسی اَرشد باستان شناسی – دانشجوی دکترای هندشناسی