سخنی با آقا زاده های موسیقی
تارنمای فرهنگی مهرگان- گروه فرهنگ وهنر، بخش خنیاگری و تجسمی
نوشتار زیر بدون ویرایش و پارسی نویسی آمده و نویسندۀ آن نزد مدیریت تارنما محفوظ است
موسیقی ایران برابر با تاریخ آن پیشینه دارد و مانند زبان پارسی و آیین های این سرزمین میراث معنوی و بخشی از هویت ایرانیان است . همه باید تلاش کنیم تا فرهنگ و هنری که از نیاکان به ما رسیده است با کژ اندیشی و حاشیه پردازی به بیراهه نرود. زیرا زیان های آن در آینده گریبانگیر جامعه موسیقی و مردم ایران خواهد شد .
تهمورس پورناظری ، همایون شجریان و حافظ ناظری سه تن از کسانی هستند که در زمینه موسیقی ایرانی بسیار پرکارند و در آغاز فعالیت با نام پدرانشان به شهرت رسیدند. اما به جز تهمورس در آلبوم "مستان سلامت می کنند" آن دو دیگر اثری ماندگار در پرونده خود ندارند .
همایون شجریان با بسیاری از آهنگسازان خوش ذوق همکاری داشته، اما به سبب صدای خنثی ، ادای نادرست واژگان و تقلید طوطی وار از پدر، می توان گفت تلاش او برای یافتن جایگاهی به عنوان یک خواننده اثر گذار بی نتیجه بوده است. این در حالی است که بسیاری از خوانندگان به ویژ ه در گذشته بدون پشتیبانی دیگری و تنها با آوای گرم و دلنشین خود توانستند با اجرای یک تصنیف بدرخشند و جاودانه شوند مانند، جواد بدیع زاده که ترانه " شد خزان " او پس از سال ها همچنان تازه و شنیدنی است .
در آلبوم بُعد یازدهم به آهنگسازی حافظ ناظری چنین آمده " حافظ ناظری و ستارگان موسیقی جهان" و از دیگر سو در آلبوم " نه فرشته ام نه شیطان " فهرست بلندی از نوازندگان خارجی به ویژه غربی نوشته شده که دراین آلبوم شرکت داشته اند . حال باید به این آقا زادگان گفت : نوازندگان خارجی در آلبوم شما نواختند و دستمزد خود را نیز دریافت کردند . اما اگر همۀ نوازندگان و ستارگان موسیقی جهان گرد هم آیند و درآلبوم شما بنوازند در پایان این درون مایه موسیقی است که ارزشمند است نه نام و نشان فلان نوازنده !
در آلبوم بُعد یازدهم حافظ ناظری تلاش دارد تا با آوردن فهرست جایزه هایی که در بیرون از ایران به او داده اند ، سالن هایی که در آنجا به اجرای برنامه پرداخته است ، توضیحاتی فنی در بارۀ نوع تحریرها و شیوه آهنگسازی اش و همچنین نگرانی هایی که به گفتۀ خودش در باره سازهای ایرانی دارد ! و به هر روی با آسمان و ریسمان بافتن خود را یک موسیقی دان معرفی کند . آقای حافظ ناظری :
مُشک آن است که خود ببوید نه آن که عطار بگوید
اگر شما دریافت درستی از موسیقی داشته باشید بی گمان در آثارتان هویداست و نیازی به توضیح و نوشتار نمی باشد . بسیاری از مردم آن چه را که شما نوشته اید در نمی یابند ، ولی همین مردم هنگامی که به ساخته های شما گوش می دهند به خوبی پی می برند آیا این موسیقی از جان دل در آمده یا تنها حرف و سخن و حاشیه پردازی است ؟!
موسیقی درست یا کلاسیک آن است که از سوز عشق پدید آید ، حال می تواند لالایی یا نوای نِی چوپان باشد و یا یک همنوازی بزرگ . مهم این است که چگونه به زیبایی برسیم .
از شما خواهشمندیم در این راه شتاب نکنید ، نخست بُعد یکم را بشناسید و سپس آرام آرام و پله پله به بعد یازدهم برسید ، ما نیز برایتان نیایش می کنیم !!
در بارۀ آلبوم "نه فرشته ام نه شیطان "چه بگوییم که سخن بسیار است : در شعر نه فرشته ام .... سخن از عرفان ، از خود گذشتگی و رسیدن به هیچ است ، ولی هنگامی که صفحات آلبوم را ورق می زنیم چندین عکس از تهمورس و همایون در حالت های مختلف تمام رخ ، نیم رخ ، در سایه ، نگاه به آسمان... وجود دارد که اگر این را نشانۀ خود شیفتگی ندانیم بی گمان نشانۀ فروتنی نیز نمی تواند باشد . بهتر بود نام آلبوم را این گونه می گذاشتند : " نه فرشته ام نه شیطان ، تهمورس پورناظری ام ، همایون شجریان " !!
در شعر حصار شاعر از گرفتگی نفس ، فرار از زندان و خفقان حکایت می کند ، ولی این شعر به گونه ای با موسیقی تلفیق شده که بسیار برای رقصنده های اسپانیایی مناسب است ، زیرا می تواند با این قطعه به دور آتش بچرخند و برقصند !
قطعات دیگر این آلبوم مانند "چونی بی من " بر گرفته از برخی مقامات تنبور مانند مقام باریه است که سال ها پیش در آثاری مانند صدای سخن عشق ، مهتاب رو و حیرانی به زیبایی انجام شده و در حال حاضر کار نوینی در موسیقی به شمار
نمی رود .
آشکار نیست در این آلبوم بر پایه کدام اصل زبان شناسی نام نوازنده را نواگر گذاشته اند ؟
نوا به معنی "صدا " و " گر " پسوند کار است مانند بازیگر ، مسگر ، زرگر ، رفتگر ... . بسیاری از جانواران از پرندگان گرفته تا دراز گوش و جیرجیرک نواگر هستند ، ولی زمانی که نوا با خرد و اندیشه بشر به نظم در آید خُنیاگری می شود ، یعنی نوای خوش و نوازنده خوشنواز است . بنابر این به کار بردن واژه نواگر برای نوازنده بسیار نادرست است .
تولید کنندگان آلبوم نه فرشته ام .... باید قدر دان سازنده نماهنگ این مجموعه باشند . زیرا ایشان با زیرکی به گونه ای تبلیغ را انجام دادند که سبب شهرت این آلبوم شود . اما به خاطر داشته باشید فروش آلبوم دلیل بر کیفیت آن نیست ، چراکه بسیاری از کالاهای بازاری فروش بالایی دارند ، ولی پس از مدتی مردم آنها را به کنار خواهند گذاشت .
به آقا زاده ها پیشنهاد می کنیم به جای اینکه با سه تار و تنبور گیتار بنوازید ، به جای این که شعر " چرا رفتی " را به دیوید گارنر بدهید تا او نیز مانند آهنگ تایتانیک تنظیم کند ! ، به جای این که با تحریر های بی ربط ، اضافه و جیغ زدن بخواهید در خوانندگی قدرت نمایی کنید ، به جای همکاری بیهوده با نوازندگان خارجی و به جای شلوغ کردن و تبلیغات در رسانه های آن سوی آب ...
چند سال سکوت کنید ، در بارۀ هر آن چه که با موسیقی ایران پیوند دارد مانند ادبیات ، مردم شناسی وتاریخ مطالعه کنید ، گلستان سعدی را با تیز بینی و موشکافانه بخوانید ، کوشش کنید تا بزرگان این مرز و بوم را به درستی بشناسید ،
جامعه و محیطی را که در آن زندگی می کنید ،دریابید تا پس از آن که بزرگ شدید موسیقی را عاشقانه و از چشم دل ببینید نه از چشم سر !
اگر هم خیلی علاقمندید که جهانی شوید!!! آگاهی سیاسی خود را افزایش دهید .
بی گمان اگر در این سخنی که با شما رفت اندکی تامل کنید صاحبان سخن را دعاگو خواهید بود .