تارنمای فرهنگی مهرگان- گروه میراث فرهنگی- فرزانه خسروی*

گوری سنگی و باستانی درکرانه مجموعۀ نقش رستم دربالای کوه به وسیلۀ یکی از کُنشگران میراث فرهنگی و طبیعی کشف شد. کارشناس باستان شناسی ادارۀ میراث فرهنگی استان براین باوراست که این گورسنگی وابسته (مربوط) به روزگارساسانی و ازارزش بسیاری برخورداراست.

«سیاوُش آریا»، دبیراجرایی انجمن مهرگان که این گور را پیدا کرده است به اَمرداد می گوید : « چند روز پیش که به همراه مدیرعامل انجمن برای بازدید و مستند سازی از بازمانده های (آثار) نیاکانی و اُستودان های کوه چسبیده به نقش رستم رفته بودیم به بالای کوه رفته تا از بازمانده های بالای کوه «دژ نِبشت»** نیز، فَرتورهایی (عکس هایی) آماده کنیم».

این کُنشگر(فعال) میراث فرهنگی و زیست بوم ادامه می دهد : « دراین کوه یادمان های بسیاری ازاُستودان ها و پایه های آتشدان سنگی وجود دارد که همگی به ثبت رسیده است. اما با بازۀ (فاصله) بیشتری از این بازمانده ها، گوری سنگی که درداخل زمین جای گرفته، مدیرعامل انجمن را به سوی خود کشانید (جلب کرد) و پس ازدیدن من و با توجه به فُرم و ریخت (شکل) آن که با دیگریادمان ها ناهمسان بود و به شوَند (دلیل) دوری از آنان مرا به گمان (شک) و اندیشه وا داشت».

آریا می افزاید : « درچند روز گذشته و با پیگیری های فراوان و رفتن به ادارۀ میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و نشان دادن نگاره ها (تصاویر) به سرپرست (مسوول) ثبت و حَرایم، روشن شد که این گوراز چشم آن ها پنهان مانده بوده است. به گفتۀ این کارشناس باستان شناسی سازمان میراث فرهنگی، این یادگار نیاکانی بسیار ارزشمند است و به زودی به پروندۀ ثبتی این مجموعه افزوده خواهد شد».

این پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران دربارۀ این گور باستانی به اَمرداد می گوید : « این گور به اندازۀ کمابیش (تقریبی) 60 در یک متر و هفتاد سانت است و کالبد و جسد مرده در آن به گونۀ کامل جای می گرفته است که نمونۀ این گورها را ما در پیرامون نقش رستم، شهر استخر و مَرودشت داریم. این گورسنگی با توجه به نمونه های گوناگون آن و ریخت، وابسته (مربوط) به پایان روزگار ساسانی و جابه جایی (انتقال) آن به دوران اسلامی است و ما را با شرایط تاریخ اجتماعی، آداب و آیین ها و شیوه و روش زیست اجتماعی آن روزگار آشنا کرده و داده های ما را افزایش  داده و از دید مطالعات باستان شناسی ارزش بسیار فراوانی دارد».

او دربخش دیگری از سخنانش می افزاید : « با کشف این گور، برگ زرینی دیگر بربالندگی ها و افتخارات این استان و سرزمین افزوده خواهد شد و از همۀ هم میهنانم می خواهم تا اگر به این گونه بازمانده ها برخورد کردند به سازمان میراث فرهنگی شهرخود و یا به سازمان های مردم نهاد (انجمن های میراث فرهنگی) و کُنشگران این زمینه آگاهی دهند تا این سرزمین اهورایی شکوفاتر شود».

آریا درپایان بر پاسداری و نگهداری همۀ یادمان های تاریخی- فرهنگی کشور پافشاری می کند و می گوید : « با نگه داشت و حفظ یادگارهای نیاکانی، افزون بر پاسداری از تاریخ و شناسنامۀ خود، شوَند گسترش پیشه (صنعت) گردشگری خواهیم شد. دراین میان سازمان میراث فرهنگی بهتراست تا با کُنشگران و انجمن ها همکاری و داد و ستد (تعامل) بیشتری داشته باشد تا بتوانیم بازمانده های ارزشمند کشور را با بهترین روش پاسداری و نگهداری کرده و آن ها را به آیندگان بسپاریم».

**کوه دژ نبِشت = کوه حسین امروزی که یادمان های تاریخی هخامنشی- ساسانی و ایلامی در آن جای گرفته و به نام نقش رستم نامدار است که به گفتۀ شادروان شاهپورشهبازی این نام در روزگار آغازین اسلامی به این جایگاه داده شده است.