دستبُرد چپاوُل گران به «اُستودان» کوه «ایوب» مَرودشت

دستبُرد چپاوُل گران به «اُستودان» کوه «ایوب» مَرودشت

دستبُرد چپاوُل گران به «اُستودان» کوه «ایوب» مَرودشت تاراج گران پایین «اُستودان» ساسانی را شکستند تارنمای فرهنگی مهرگان- گروه میراث فرهنگی- سیاوُش آریا* سال های سال است که یادمان های تاریخی – فرهنگی کشور مورد دستبُرد تاراج گران است و ما همچنان نگرندۀ آن هستیم ، بدون آن که حتا راه چاره و اندیشه ای مناسب برای این دشواری بیابیم. درتازه ترین این چپاوُل ها نیز، تاراج گران پایین «اُستودان» ناموَر(معروف) به کوه «ایوب» در مَرودشت پارس (فارس) را به بهانۀ یافتن گنج با دستگاهی همانند بیل مکانیکی شکسته اند. اما این همۀ داستان غم انگیز و دردناک این بازماندۀ (اثر) تاریخی- فرهنگی منطقه نیست. در پیرامون همین یادگار ارزشمند، آرامگاهی در دل کوه کَنده شده که با رنگ بر جای جای آن یادگاری نوشته و آن را خراشیده اند. ازسویی دیگر، ترک و شکاف بر روی آن پدیدار(ایجاد) شده و در هنگام بارندگی، آب از بالای دهانۀ آرامگاه به درون آن سرازیر شده و شوَند (باعث) پوسیدگی به مرور زمان آن خواهد شد. هاشم ابراهیمی، کُنشگر(فعال) میراث فرهنگی استان پارس (فارس) درهمین زمینه به تارنمای فرهنگی مهرگان می گوید :« این بازماندۀ تاریخی- فرهنگی که می توانست به گیراییِ (جاذبه) گردشگری درمنطقه دگرگون شود به شوَند (دلیل) رسیدگی نکردن و بی توجهی مدیران فرهنگی استان و شهرستان مرودشت به ویژه سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گوشه ای به حال خود رها شده است و روز به روز بر تنهایی و دورافتادگی (مهجوریت) آن افزوده خواهد شد». ابراهیمی ادامه می دهد : « این بازمانده به شوَند نداشتن نگهبان و شناسنامۀ (تابلو) شناسایی (معرفی) درخطر بیشتری نسبت به دیگر بازمانده ها جای دارد و باید یگان پاسداران و حراست سازمان میراث فرهنگی پِیاپی از آن سرکشی کند. اما می بینیم که این سازمان در خویشکاری (وظیفه) خود کوتاهی می کند و تاراج گران نیز از این زمان بهره برده و به بهانۀ یافتن گنجی که به هیچ روی وجود ندارد به این یادمان آسیب جدی رسانیده و پایین «اُستودان» را که به گمان بسیار جای ته ستون یا چیزی همانند آن بوده، را شکسته اند». این کُنشگر میراث فرهنگی می افزاید : « باید به این نکته اشاره کرد که این تاراج گران با دستگاهی مانند بیل مکانیکی بیشتر سنگ های دامان کوه را شکسته اند که جای آن کاملا آشکاراست و نشان می دهد که آنان با خیال آسوده این کار را انجام داده اند! زیرا زمان زیادی برای این کار نیاز است و شگفت انگیز آن که، با وجود گورستان بومی (محلی) کنار آن هیچ کس آگاه نشده است». کُنشگران میراث فرهنگی و کارشناسان نیز، خواستار توجه و رسیدگی بیشتر سرپرستان (متولیان) امر هستند و از رویدادهای پیش آمده در زمینۀ میراث فرهنگی در استان و کشور نگرانند. آنان خواستار مجازات های سنگین تری برای تاراج گران یادمان های تاریخی – فرهنگی بوده تا پند و اندرزی برای دیگران باشد. ازسویی دیگر، آنان می گویند، باید برای قانون های نوشته شده در زمینۀ میراث فرهنگی، بازنگری (تجدید نظر) انجام گیرد. ما نیز بر پایۀ خویشکاری ملی خود، رُخداد پیش آمده را با رفتن به سازمان میراث فرهنگی به آگاهی مدیران رسانیده ایم. به گزارش تارنمای فرهنگی مهرگان، در این کوه که به کوه «سبز» هم نامداراست دو «اُستودان» و یک آرامگاه به شیوه و سبک هخامنشیان با بازه ای (فاصله ای) نزدیک به هم در دل کوه کَنده شده است که به گفتۀ باستان شناسان از ارزش بسیار فراوانی برخوردار است. زیرا آرامگاه موجود درآن فراهخامنشی (پس ازهخامنشیان) است که به وابسته (مربوط) به خاندان کمتر شناخته شدۀ «پَرَتَرَکَه» که فرمانرو(قلمرو) آنان سرزمین پارس بوده که هم روزگار با دودمان اشکانیان می زیسته اند. پس از آن نیز، ساسانیان در دنبالۀ همین کوه و به شوَند ارزش منطقه دو«اُستودان» تراشیده اند. علی رضا جعفری زند، باستان شناس و استاد دانشگاه دربارۀ آرامگاه تراشیده شده درکوه «ایوب» به ما می گوید : «این آرامگاه بی گمان آرامگاه یکی از شاهک های خاندان «پَرتَرکَه» است که به این دوره پیوند خورده (منسوب) است». دکترجعفری زند، ادامه می دهد : « فرمانرو این خاندان در استان پارس بوده و ما در همین منطقۀ مَرودشت، چندین نمونه از آرامگاه این خاندان را می شناسیم. ارزش این بازمانده ها (آثار) بسیار زیاد است. زیرا آگاهی های ما از این خاندان اندک است. ازسویی، هیچ گونه پژوهش و مطالعات باستان شناسی ویژه ای (خاصی) بر روی این بازمانده ها انجام نگرفته است و نگه داشت و حفظ آنان بسیار بایسته (ضروری) است». با این همه و با وجود ارزشمندی این یادمان نیاکانی، مدیران فرهنگی استان هیچ برنامه ای برای نگه داری و محافظت این دست بازمانده ها ندارند و آن را تنها به شوَند کمبود بودجه و نیروی کار کافی در گوشه ای به حال خود رها کرده اند. نهاده ای (موضوعی) که اگر به آن پرداخته و توجه شود از دید گردشگری و مالی نیز، سود فراوانی را هم به مدیران فرهنگی و هم به مردم منطقه خواهد رساند. این یادگار باستانی که در نزدیکی شهر مرودشت جای گرفته با نام «اُستودان » کوه «فالونَک» یا «ایوب» به شمارۀ 23423 در 18 شهریور ماه 1387 خورشیدی در سیاهۀ (فهرست) یادمان های ملی به ثبت رسیده است. استودان به جا مانده از روزگار ساسانیان در کوه ایوب مرودشت پارس بخش های زیادی از پایین استودان را به بهانه یافتن گنج شکسته اند با دستگاهی مانند بیل مکانیکی به جان یادمان تاریخی افتاده اند درون سقف استودان زنگ زده و کف آن را خرده سنگ ریخته اند جای شکستگی بر روی سنگ ها آشکار است تاراجگران بخشی از چیزی مانند جای ته ستون را شکسته اند آرامگاهی به جامانده از خاندان پَرَترکَه در پارس همروزگار اشکانیان پایین این استودان را در هم و بر هم کردند *پژوهشگرتاریخ و فرهنگ ایران- کُنشگر(فعال) میراث فرهنگی، گردشگری و زیست بوم- دبیر انجمن مهرگان 1393/09/24 بازدید : 4374

تاراج گران پایین «اُستودان» ساسانی را شکستند

تارنمای فرهنگی مهرگان- گروه میراث فرهنگی- سیاوُش آریا*

سال های سال است که یادمان های تاریخی – فرهنگی کشور مورد دستبُرد تاراج گران است و ما همچنان نگرندۀ آن هستیم ، بدون آن که حتا راه چاره و اندیشه ای مناسب برای این دشواری بیابیم. درتازه ترین این چپاوُل ها نیز، تاراج گران پایین «اُستودان» ناموَر(معروف) به کوه «ایوب» در مَرودشت پارس (فارس) را به بهانۀ یافتن گنج با دستگاهی همانند بیل مکانیکی شکسته اند.

اما این همۀ داستان غم انگیز و دردناک این بازماندۀ (اثر) تاریخی- فرهنگی منطقه نیست. در پیرامون همین یادگار ارزشمند، آرامگاهی در دل کوه کَنده شده که با رنگ بر جای جای آن یادگاری نوشته و آن را خراشیده اند. ازسویی دیگر، ترک و شکاف بر روی آن پدیدار(ایجاد) شده و در هنگام بارندگی، آب از بالای دهانۀ آرامگاه به درون آن سرازیر شده و شوَند (باعث) پوسیدگی به مرور زمان آن خواهد شد.

هاشم ابراهیمی، کُنشگر(فعال) میراث فرهنگی استان پارس (فارس) درهمین زمینه به تارنمای فرهنگی مهرگان می گوید :« این بازماندۀ تاریخی- فرهنگی که می توانست به گیراییِ (جاذبه) گردشگری درمنطقه دگرگون شود به شوَند (دلیل) رسیدگی نکردن و بی توجهی مدیران فرهنگی استان و شهرستان مرودشت به ویژه سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گوشه ای به حال خود رها شده است و روز به روز بر تنهایی و دورافتادگی (مهجوریت) آن افزوده خواهد شد».

ابراهیمی ادامه می دهد : « این بازمانده به شوَند نداشتن نگهبان و شناسنامۀ (تابلو) شناسایی (معرفی) درخطر بیشتری نسبت به دیگر بازمانده ها جای دارد و باید یگان پاسداران و حراست سازمان میراث فرهنگی پِیاپی از آن سرکشی کند. اما می بینیم که این سازمان در خویشکاری (وظیفه) خود کوتاهی می کند و تاراج گران نیز از این زمان بهره برده و به بهانۀ یافتن گنجی که به هیچ روی وجود ندارد به این یادمان آسیب جدی رسانیده و پایین «اُستودان» را که به گمان بسیار جای ته ستون یا چیزی همانند آن بوده، را شکسته اند».

این کُنشگر میراث فرهنگی می افزاید : « باید به این نکته اشاره کرد که این تاراج گران با دستگاهی مانند بیل مکانیکی بیشتر سنگ های دامان کوه را شکسته اند که جای آن کاملا آشکاراست و نشان می دهد که آنان با خیال آسوده این کار را انجام داده اند! زیرا زمان زیادی برای این کار نیاز است و شگفت انگیز آن که، با وجود گورستان بومی (محلی) کنار آن هیچ کس آگاه نشده است».

کُنشگران میراث فرهنگی و کارشناسان نیز، خواستار توجه و رسیدگی بیشتر سرپرستان (متولیان) امر هستند و از رویدادهای پیش آمده در زمینۀ میراث فرهنگی در استان و کشور نگرانند. آنان خواستار مجازات های سنگین تری برای تاراج گران یادمان های تاریخی – فرهنگی بوده تا پند و اندرزی برای دیگران باشد. ازسویی دیگر، آنان می گویند، باید برای قانون های نوشته شده در زمینۀ میراث فرهنگی، بازنگری (تجدید نظر) انجام گیرد.

ما نیز بر پایۀ خویشکاری ملی خود، رُخداد پیش آمده را با رفتن به سازمان میراث فرهنگی به آگاهی مدیران رسانیده ایم.

به گزارش تارنمای فرهنگی مهرگان، در این کوه که به کوه «سبز» هم نامداراست دو «اُستودان» و یک آرامگاه به شیوه و سبک هخامنشیان با بازه ای (فاصله ای) نزدیک به هم در دل کوه کَنده شده است که به گفتۀ باستان شناسان از ارزش بسیار فراوانی برخوردار است. زیرا آرامگاه موجود درآن فراهخامنشی (پس ازهخامنشیان) است که به وابسته (مربوط) به خاندان کمتر شناخته شدۀ «پَرَتَرَکَه» که فرمانرو(قلمرو) آنان سرزمین پارس بوده که هم روزگار با دودمان اشکانیان می زیسته اند. پس از آن نیز، ساسانیان در دنبالۀ همین کوه و به شوَند ارزش منطقه دو«اُستودان» تراشیده اند.

علی رضا جعفری زند، باستان شناس و استاد دانشگاه دربارۀ آرامگاه تراشیده شده درکوه «ایوب» به ما می گوید : «این آرامگاه بی گمان آرامگاه یکی از شاهک های خاندان «پَرتَرکَه» است که به این دوره پیوند خورده (منسوب) است».

دکترجعفری زند، ادامه می دهد : « فرمانرو این خاندان در استان پارس بوده و ما در همین منطقۀ مَرودشت، چندین نمونه از آرامگاه این خاندان را می شناسیم. ارزش این بازمانده ها (آثار) بسیار زیاد است. زیرا آگاهی های ما از این خاندان اندک است. ازسویی، هیچ گونه پژوهش و مطالعات باستان شناسی ویژه ای (خاصی) بر روی این بازمانده ها انجام نگرفته است و نگه داشت و حفظ آنان بسیار بایسته (ضروری) است».

با این همه و با وجود ارزشمندی این یادمان نیاکانی، مدیران فرهنگی استان هیچ برنامه ای برای نگه داری و محافظت این دست بازمانده ها ندارند و آن را تنها به شوَند کمبود بودجه و نیروی کار کافی در گوشه ای به حال خود رها کرده اند. نهاده ای (موضوعی) که اگر به آن پرداخته و توجه شود از دید گردشگری و مالی نیز، سود فراوانی را هم به مدیران فرهنگی و هم به مردم منطقه خواهد رساند.

این یادگار باستانی که در نزدیکی شهر مرودشت جای گرفته با نام «اُستودان » کوه «فالونَک» یا «ایوب» به شمارۀ 23423 در 18 شهریور ماه 1387 خورشیدی در سیاهۀ (فهرست) یادمان های ملی به ثبت رسیده است.